Kolektory słoneczne – Pochłanianie energii promieniowania słonecznego i zamiana jej w energię cieplną może odbywać się z pomocą kolektorów słonecznych. Generalnie, ze względu na konstrukcję, można je podzielić na płaskie i skupiające.
Kolektory skupiające są stosowane w urządzeniach, gdzie jest wymagana wysoka temperatura czynnika roboczego. W tych kolektorach wykorzystuje się optyczne zasady układów skupiających promieniowanie słoneczne na elemencie pochłaniającym, w efekcie czego zwiększa się gęstość strumienia energii promieniowania o 1,5 do 10 000 razy. Kolektory te wymagają urządzeń sterujących, aby układ skupiający pozostawał ciągle w ustawieniu prostopadłym do kierunku promieni słonecznych.
Znacznie szersze zastosowanie w budownictwie jednorodzinnym mają kolektory płaskie, które ze względu na czynniki odbierające ciepło można podzielić na powietrzne i cieczowe.
Najważniejszą częścią kolektora jest płyta pochłaniająca (absorber), wykonana najczęściej ze stali, miedzi, aluminium i tworzyw sztucznych w formie płaskiej płyty z przymocowanymi do niej kanałami lub z dwóch arkuszy blachy odpowiednio wytłoczonych, zgrzanych ze sobą i od zewnątrz zaczernionych.
Dla zwiększenia sprawności kolektorów, absorbery pokrywa się materiałami selektywnymi, tzn. takimi, które łatwo przepuszczają promienie słoneczne w zakresie długości fal od 0,3 do 3 μm, natomiast odbijają promieniowanie powyżej 3/um. Z materiałami o tzw. właściwościach selektywnych wiązane są obecnie największe nadzieje na poprawienie efektywności odbioru energii słonecznej min. 50% w stosunku do zwykłych czarnych farb. Powłoki selektywne są dużo droższe od powłok lakierniczych.
Pokrycie przeźroczyste kolektorów winno być wytrzymałe, twarde i przede wszystkim o dużej przepuszczalności promieniowania słonecznego, o małej zaś przepuszczalności promieniowania cieplnego, o długości fal powyżej 3μm. Pokrycie winno być barierą dla długich fal promieni cieplnych emitowanych przez płytę absorbera. Najczęściej do tego celu stosuje się szkło budowlane (zwykłe, hartowane lub specjalne) lub przeźroczyste tworzywa sztuczne — akrylowe (plexi, poliwęglany, poliestry zbrojone włóknem szklanym). Większość produkowanych kolektorów, ma płyty z aluminium i pokrycie ze szkła budowlanego. Kolektory przeznaczone do pracy całorocznej oraz z czynnikiem roboczym ogrzewającym się powyżej 60°, mają pokrycie podwójne. Zmniejszenie strat ciepła od absorbera do otoczenia można uzyskać także przez pokrycie szyb substancjami dobrze odbijającymi promieniowanie podczerwone, a równocześnie dobrze przepuszczającymi światło widzialne, np. tlenek indu z 5% domieszką tlenku cyny.