Architektura Włoch – Barok
Barok uchodził niegdyś za końcową fazę Renesansu, gdyż nadal stosowane były inspirowane klasycznie formy. Jednak mimo trudności z dokładnym określeniem monentu rozpoczęcia nowej epoki, barok jest samodzielnym, odrębnym stylem. Pod względem politycznym jego początki są nierozerwalnie związane z Rzymem, miastem, które przepychem nowych budowli pragnęło oddać poczucie butnej pewności siebie, zyskane wraz z nadejściem kontrreformacji. Architektura miała wyrażać zarówno ceremonialność jak i tajemniczość propagowanych w owym czasie poglądów religijnych. Architekci tworzyli śmiałe efekty przestrzenne, oddawali ruch za pomocą falistych linii i błyskotliwych sztuczek luministycznych oraz bogate dekoracje, których integralną częścią było malarstwo i rzeźba.
Pierwszym architektem, który posługiwał się pełną gamą nowych form był Carlo Maderno (1556-1629). Jego reputacja ucierpiała wskutek współudziału w wielkim architektonicznym blamażu— ukończeniu bazyliki św. Piotra polegającym na dodaniu nawy głównej i fasady, co zniszczyło równowagę planu krzyża greckiego i przesłoniło widok kopuły. Jednakże wina tylko częściowo spada na Maderna: kler nigdy nie lubił planu centralnego ze względu na jego demokratyczność. i impuls do przebudowy wywodził się z nowego hieratycznego ducha epoki. Wysoce oryginalna fasada kościoła Santa Susanna i kopuła SantAndrea della Valle dowodzą, że Maderna był architektem wysokiej klasy . Rozpoczął także budowę najważniejszego XVII-wiecznego pałacu w Rzymie. Palazzo Barberini. który jednak został później gruntownie zmieniony.
Ogólne oblicze barokowego Rzymu jest dziełem Gianlorenzo Berniniego (1598-1680). Podobnie jak Michał Anioł. Bernini zajął się architekturą dopiero w połowie swej kariery, wcześniej zdobywając renomę czołowego rzeźbiarza swych czasów. Propagowany przez niego syntetyzm sztuk mial stać się kluczową cechą baroku. Jego główne osiągnięcia architektoniczne należą do dziedziny urbanistyki: zaprojektował Piazza Novona i Piazza Barberini. na środku którego umieścił monumentalną fontannę własnego projektu. Najbardziej błyskotliwym przedsięwzięciem Berniniego było zaskakująco proste przekształcenie placu przed bazyliką św. Piotra w elipsę, z dwoma zespołami kolumnad, które — niby ramionami — obejmują kościół. Równie przemyślny jest projekt pobliskich schodów Scala Regia. gdzie stopnie, kolumny i sklepienie zmniejszają się ku szczytowi, dając poczucie znacznie większej majestatyczności. niż pozwalałaby na to ograniczona przestrzeń.